ÇEVRE MÜHENDİSİ’NİN KARİYER YOLCULUĞU
2 yılı aşkındır çevre sektöründe faaliyet gösteren Artemis Arıtım firmasında çalışıyorum. Farklı sektörlerde çalışmayı seviyorum ama bu sektör beni biraz zorladı açıkçası. Faaliyet alanlarının geniş olması, sektörün dar olması, yetişmiş iş gücünün az olması ve kurumsal-profesyonel şekilde yönetilmeyen firmaların fazla olması ve rakibimizin olmaması gibi nedenleri sayabilirim.
Geleceğin mesleği olarak tanımlanan bu mesleğin geleceği geldi peki biz hazır mıyız? Sıfır Atık projesi ile çevre mühendisliği daha da önem kazandı. Fakat çevre mühendisleri bu desteği beklemiyorlar mıydı bilemiyorum ama hazır olmadıklarını düşünüyorum.
Hem şirket içindeki yapmış olduğum çalışmalarda, açık pozisyonlarımız için yapmış olduğum mülakatlarda, rakip araştırmalarında elde etmiş olduğum bilgi ve öngörüler doğrultusunda çevre mühendislerinin kişisel ve mesleki yetkinliklerini geliştirmek için doğru rol model bulamadıklarını düşünüyorum. Bu ihtiyacı gidermek ve sektörde kendimizi duyurmak amacıyla çevre mühendisleri kulüplerinin etkinliklerinde KAMPÜS-A (Kampüs-A hakkında blog yazısı da yazıyor olacağım) projemizle yer alıyoruz.
ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM VERİLERİ
Türkiye’de 201 üniversite bulunuyor. Bunun 52 lisans programında çevre mühendisliği bölümü mevcut. Şu an aktif olarak 15 bin çevre mühendisi öğrenimini sürdürüyor ve 2018’de 2.500 çevre mühendisi mezunu verilmiş. Yine Mart 2019 tarihinde iş arama platformlarında aktif çevre mühendisi ilanlarına baktığımda sadece 60 adet ilan görebildim. Burada dikkat çekmek istediğim nokta, yarıştığımız kesimi tanımamız lazım. Artık ilanlarda “şu şu üniversiteden mezun” , “şu şu not ortalamasına sahip” şeklindeki arayışlar yerini “yetkinliklere” bıraktı. Bu sebeple okumuş olduğunuz üniversitenin adı, diploma not ortalamanız sizleri artık özel kılmıyor. Artık dünya yetkinlik peşinde.
İŞ-STAJ ARAMA PLATFORMLARI
İş ve staj aramak meslektir. İş ve staj aramak için yukarıdaki platformlarda yer alıp güncel kalmanız gerekiyor. Firmalar yukarıdaki platformlardan birini veya birkaçını tercih edebilirler. Garanti olması adına sizlerin de tüm platformlarda güncel olmanızda fayda olacaktır. Bunlardan en önemlisi de lindedin. Linkedin, iş dünyasındaki kişilerin diğer kişilerle iletişim kurmasını ve bilgi alışverişi yapmasını amaçlayan profesyonel sosyal paylaşım platformudur. Bir çevre mühendisi kesinlikle bu platformda yer almalı ve aktif olmalı. İtibarınızı, kariyeriniz boyunca geliştirdiğiniz ilişkilerin toplamıyla oluşturabilirsiniz. Linkedin de bu ilişkileri kurmanızı ve sürdürmenizi sağlar.
CV – ÖNYAZI HAZIRLAMA
CV hazırlamak sanattır. CV sizi işe almaz, mülakata davet edilmenizi sağlar. Bu örnekte yola çıkarak birkaç noktaya değinmek istiyorum. Önyazı, başvurunuza ciddiyet katar. Değinmek istediğiniz konulara, özel yeteneklerinize veya durumunuz ile ilgili son gelişmeleri bildirebileceğiniz bir alan. Her iş başvurusuna özel önyazı yazılmalı. Bu sebeple önyazı atar yeri değildir 🙂
Bilgisayar becerileri kısmında olduğu gibi sanata saygısızlık yapılmış. Copy-paste ile yetkinlikler kazanılmış fakat içselleştirilip düzeltilememiş.
Hayatımda ilk defa excel formatında cv gördüm. İlk görüşte çok heyecanlandım çünkü matrix havasında bir cv olacağını düşündüm fakat içler acısıydı ve paylaşmak istemiyorum. CV tasarımınız da ilk intiba olarak önemli.
Bir diğer konu da, iş-staj başvurunda bulunurken boş mail atılması, yapılacak en büyük hata. Bu, başvurunun önemsenmediğini, işe başladığında da müşterilerine de aynı özensizliğini göstereceğini gösteriyor. Başvuru sürecinde gösterdiğiniz davranışlar kaderiniz olabilir.
SEÇME VE YERLEŞTİRME ADIMLARI
Bir işe alım süreci basitçe yukarıdaki gibi işliyor diyebiliriz. İlan yayına alındıktan sonra planlanan zamana kadar başvurular kabul ediliyor. Filtre kurbanları veriliyor 🙂 Uygun adaylar ile telefon-mail ile iletişime geçilerek görüşme daveti yapılıyor. Olumlu ilerledikçe bir üst yöneticilerle görüşmeler gerçekleşiyor. Uygun olacağı düşünülen adaylar envanter uygulanıyor ve/veya değerlendirme merkezi uygulaması gerçekleştiriliyor. Sonrasında aranan nitelik, kurum kültürü ve karşılıklı beklentilerin uyuştuğu aday ile anlaşma sağlanarak süreç tamamlanıyor.
MÜLAKAT ÖNCESİ HAZIRLIKLAR
Mülakat daveti aldıysanız kendinizi tebrik edin. Bir adım daha yakınsınız demektir. Mülakat öncesinde önce kendimizi tanımak için fırsat tanımalısınız. Kamu-özel, saha-ofis gibi çalışma şartlarınızı, güçlü yetkinliklerinizi ve kişisel özelliklerinizi önceden tanımalısınız. Başvuru yaptığınız firma ve pozisyon, gününüzün en değerli ve en uzun vaktini geçireceğiniz yer olacak. Bu sebeple nasıl bir firmada ne tür bir iş tanımı ile çalışacağınızı bilmeniz, sizin mutlu bir çalışan olmanız yolundaki tercihiniz olacaktır. Mülakat için firmalar zaman ayırmakta, yöneticiler programlarını revize etmekte, bu sebeple görüşme saatinden önce firmada bulunmak, öncesinde ulaşımı planlamak gerekiyor. Mülakatların olumsuz sonuçlanmasında en büyük oran, kişinin mülakat anındaki enerjisi-isteği, hal ve davranışları olabiliyor. Bu sebeple, başarılı bir mülakat süreci geçirmek istiyorsanız, yukarıdaki süreçleri aksatmamanızı tavsiye ederim.
KARİYER PLANLAMASI
Nitelikli bir çevre mühendisi olmak için sahip olmanız gereken yetkinlikleriniz, becerileriniz ve kişisel özellikleriniz olmalı. Hepsine sahip olunamasa da bazıları konusunda az da olsa bir fikriniz-bilginiz olmalı ama bir alanda en iyisi olmalısınız.
- PROGRAM: Ms Office, Ms Project, AutoCad, 3Dmax, Revit vb.
- YAZILIM: Delta, Simens, GMT vb.
- MEVZUAT: Çevre Kanunu, ÇED Yönetmeliği, Çevre İzin / Lisans Yönetmeliği, ISO14001 – ISO9001 ,Karbon Ayak İzi – Yeşil Liman vb., Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, Atıksu Arıtma Tesisi Teknik Usuller Tebliği, Atıksu Arıtma / Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onayı Genelgesi vb.
- LABORATUVAR: Laboratuvar Test Yöntemleri, Jar Test Çalışmaları, Atıksu Türlerine Göre Arıtma Yöntemleri, Ekipman Bilgilerini (Blower, Aeratör, Sıyırıcı) vb.
- SOSYAL BECERİ: Etkili iletişim, Takım Çalışması, Problem Çözme, Yaratıcı Düşünce vb.
AutoCad yetkinliğine sahip olmadan mezun olmamak gerekiyor. Çünkü artık dünya proje süreçlerinde bir evrim yaşadı ve projelerini Revit’e taşıyor ve biz de şirket olarak Revit kullanıyoruz.
YAPILACAKLAR LİSTESİ
Nitelikli çevre mühendisi olabilmek için naçizane tavsiyelerim;
- Kişisel olarak kendinizi ve özelliklerinizi tanıyın, kendinizi tanımak için kendinizle yüzleşin – fırsat verin.
- SWOT analizi yaparak güçlü-zayıf yanlarınızı tanımlayın ve zayıf yanlarınızı güçlendirmek adına aksiyon planları oluşturun. Tehditlerinizi minimalize edin ve fırsatları kovalayın.
- Diplomadan önce ehliyetinizi alın ve trafik pratiği yapın, çünkü işiniz saha.
- Fobileriniz var ise yenmeye çalışın. Araç, uçak, yükseklik vb.
- Askerlik hizmetiniz var ise ertelemeyin.
- Zorunlu olduğunuz 2 stajla, bitirme teziniz ile yetinmeyin. 2500 mühendis de 2 stajı yapıyor.
- Staj-İş bulamıyorsanız boş durmayın. Kulüplerde aktif olun veya çalışma grupları oluşturarak projeler üretin, blog yazın, sosyal sorumluluk faaliyetleri gerçekleştirin.
- Programlar ve mevzuatlarla ilgili daima güncel kalın. İş hayatına hazır olacak şekilde kendinizi güncelleyin.
- Kazandığınız çizim yeteneğinizi kaybetmeyin, pratikler yaparak hız kazanın, hızlı olan avantajlıdır.
- Hobi edinin. Hobiler iş ve sosyal yaşam dengenizi düzenler.
Bu konular ile ilgili çevre mühendisliği kulüplerinin davetleri olduğunda edindiğim deneyimlerimi aktarmaya çalışıyorum. Siz değerli çevre mühendislerine ihtiyacımız var. Hem şirket olarak bizim, hem sektörün hem de dünyanın sizlere ihtiyacı var. Fakat nitelikli çevre mühendislerine ihtiyaç var.
Bu kapsamda çevre mühendislerinin, kişisel ve mesleki yetkinliklerinin gelişimini destekleyecek sosyal bir projemiz olan MENTOR-A yakında lanse edilecek. Bununla ilgili de blog yazım olacak. Çevre mühendisleri takipte kalın!
blog.artemisaritim.com sitesinde de benzer versiyonda bu yazım yayınlanmıştır;
https://blog.artemisaritim.com/cevre-muhendisinin-kariyer-yolculugu/
Yararlı olması dileğiyle.